De duik terug in de maatschappij

Maar liever niet herkenbaar in beeld gebracht, of onder zijn eigen naam. Lachend stelde hij daarom voor: “Noem me maar Pablo, dat vind ik wel een leuke naam.” Pablo groeide op aan zee, maar een carrière als duiker had hij zich nooit voorgesteld. Totdat hij in de gevangenis plots werd benaderd door zijn case manager, in opdracht van Stichting Herstelling.

Re-integratie van jongeren

Deze stichting specialiseert zich in het re-integreren van werkloze jongeren met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Daarbij richt zij zich voornamelijk op gevaarlijke beroepen. “Herstelling is opgericht in 1997 en jarenlang een gemeentelijke dienst geweest. Dat is gestopt, maar de stichting bestaat nog steeds”, legt uitvoerend directeur Youri van der Lugt uit.

De stichting had connecties binnen de duikwereld, bij de Marine en bij Qceas. Zo ontstond ook het idee om jongens uit detentie op te leiden tot duiker. “Maar een duikopleiding is niet alles natuurlijk, je moet er wel voor zorgen dat ze uitstromen naar werk”, vertelt Youri. Dat is waar Qceas in het spel komt.

Wie zijn er geschikt

Samen keken de organisaties naar wie er geschikt zouden zijn voor een duikopleiding. “We zochten iemand die niet al te oud was, sportief en die houdt van een uitdaging. Gevaarlijke beroepen zijn toch voor jongens die een beetje van een thrill houden”, vertelt John Buwalda, manager programma’s bij Stichting Herstelling. “Nou die vind je zeker in de gevangenis. Zo kwamen Pablo en nog een paar jongens in het vizier. Met hen hebben we gesprekken gevoerd in de gevangenis.”

Als beroepsduiker moet je natuurlijk niet kampen met watervrees, weerbaar zijn, en de theorie tot je kunnen nemen. John vertelt over de selecte club die ze zijn gaan keuren en opleiden: “We zijn gestart met een man of 5, waarvan er 2 positief uitgestroomd zijn. Die werken nu allebei bij Qceas. Ondertussen hebben we 7 jongens gebrevetteerd. Die lopen nu rond bij verschillende duikbedrijven.”

Kennismaking met de duikwereld

Op de vraag of hij ooit eerder over een duikcarrière na had gedacht kan Pablo kort zijn: “Nee, ik wist eigenlijk niet eens dat het bestond.”

“Dat wat niet bestond? Werken?”, grapt zijn leidinggevende Han. De tafel barst in lachen uit. Het is typerend voor de gemoedelijke sfeer bij Qceas die middag: gezellig, met ruimte voor een geintje, maar tegelijkertijd ook serieus.

Toen hij eind 2019 kennismaakte met de duikwereld begon hij dus vanaf nul. Na een opleiding van 5 tot 6 weken haalde hij zijn B2-diploma (met een diepterestrictie tot 30 meter) en begon hij met een stage bij Qceas. Fast forward naar 3,5 jaar later en hij heeft een hoop kennis van zaken, en een heleboel duikopdrachten op zijn naam staan.

De wereld over

Van een sleur is geen sprake. Als duiker werkt hij over heel de wereld aan diverse projecten. Daarbij is hij soms een dagje en soms maanden van huis. “Ik ben 4,5 maand in Mozambique geweest voor het bergen van een schip. Verder ben ik naar Noorwegen, Slovenië en Aruba geweest. En ook in Nederland natuurlijk.” De werkzaamheden zijn weliswaar allemaal onder water, maar verschillen ook: van betonstorten tot kademuren zagen. Werken op locatie vindt Pablo dan ook prettig: “Stuur mij maar zo lang mogelijk weg!”

In de Amsterdamse grachten

In Amsterdam werkt Qceas aan de monitoring en uitvoering van kadeherstelwerkzaamheden. Denk aan het vrij graven van de funderingen, het nemen van houtmonsters, laswerkzaamheden bij het plaatsen van een damwand, het zagen van stukken funderingen met een kettingzaag om er een nieuwe fundering onder te zetten, en het plaatsen van meetinstrumenten om verzakkingen te meten. “Bij de meeste is Pablo betrokken geweest”, vertelt Han.

Daarnaast werkte hij in een proeftuin waar we de sterkte van de Amsterdamse kademuren onderzochten. “Daar hebben we een stuk tussen de palen uitgezaagd met een kettingzaag en meetinstrumenten over de hele lengte geplaatst. Nadat ze ‘weet ik hoeveel’ ton ballast op de kade plaatsen, kunnen ze dan meten hoeveel de kademuur verzakt”, legt Pablo uit.

Als een vis in het water

Geschikt werk vinden is niet makkelijk voor ex-gedetineerden. “Natuurlijk heb je foute dingen gedaan in je leven, maar dat wil niet zeggen dat je niet capabel bent”, aldus Pablo. “Dan kun je bijvoorbeeld in een kringloopwinkel terecht, maar wat moet je daar dan? Dan sta je daar labels in kleertjes te schieten.

“Duiken is echt een lifestyle. Het is alle dagen anders. Het is heel uitdagend werk. Je kunt altijd je ei kwijt in je werk. Je staat toch steeds voor een puzzel die je moet oplossen. Uiteindelijk ben jij degene die het ook moet gaan doen. Je hebt natuurlijk altijd een duiksupervisor die beslist hoe of wat, maar je kunt toch je creativiteit erin kwijt.”

Teamsfeer

Niet alleen het werk als duiker, maar ook het werken met mensen hielp Pablo met zijn re-integratie. Het leukste aan zijn werk vindt hij dan ook samenwerken binnen een team: “Je bent altijd onderdeel van een ketting. Dat vind ik het fijnst. Je bent hier zowat closer dan met je eigen familie. Zeker als je lang op pad bent, maar ook met de mensen die je minder vaak ziet.” Han beaamt dat: “Het is een relaxte sfeer hier. Iedereen kan zijn eigen ding doen.”