Hildo’s dieren

Hildo Krop werkte van 1916 tot zo ongeveer zijn dood voor gemeente Amsterdam. Als beginnend beeldhouwer maakte hij versieringen voor het Scheepvaarthuis, die vielen in de smaak en de gemeente bood hem daarom een deeltijdbaan aan als stadsbeeldhouwer. Krop maakte alles bij elkaar ruim vierhonderd beelden voor gemeente Amsterdam, waarvan een deel op bruggen. Hij werkte intensief samen met architect en brugontwerper Piet Kramer, die hij leerde kennen in het Jopiehol, een kring kunstenaars die ’s avonds bij elkaar kwam in de Kerkstraat, bij melkslijter Jopie Breemer thuis.

Krop begon zijn werkzame leven als banketbakker, met de bedoeling om het bakkersbedrijf van zijn vader in Steenwijk over te nemen. Maar toen hij de opleiding inclusief stages in het buitenland had afgerond, liet hij zijn ouders weten dat hij liever naar de kunstacademie wilde. Na aanvankelijk wat gemopper – doordat hij geen bakker wilde worden, had het succesvolle familiebedrijf geen opvolger – lieten zijn ouders hem toch zijn gang gaan. Krop bleek op de kunstacademie al een multitalent. Hij schilderde en tekende, werkte met hout en keramiek, maar merkte dat hij voor zijn boetseerwerk en zijn beeldhouwwerk de meeste complimenten kreeg, dus daar besloot hij zich op te richten. Hij werkte een tijdje in Parijs en in Rome, tot hij in 1912 naar Amsterdam verhuisde.

Paarden

Van meet af aan liet Krop zich inspireren door de dierenwereld. Als leerling aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten maakte hij bijvoorbeeld een olieverfschilderij van een trekpaard. Zijn beroemdste paardenbeeld staat op brug 420, de brug over de Boerenwetering bij het Muzenplein. Tussen de voorbenen van dat gigantische steigerende paard, bijna drie meter hoog inclusief sokkel, staat een meisje. Het beeld heet ‘De onbevangenheid der mensen tegenover het leven’.
Ga je zoeken naar meer paarden van Krop, dan vind je ook een mooi goudkleurig paardje in een versiering boven de deur van de voormalige openbare kleuterschool ‘De Veulens’ aan de Oostzaanstraat. In zijn atelier maakte hij kleine kleibeelden van paarden, die hij zelf afbakte in een keramiekoventje zo groot als een prullenbak. De paardenbeelden laten zien hoe veelzijdig Hildo Krop is als kunstenaar: hij maakte zowel die kleine, fijne en levendige keramieken paardjes, als dat indrukwekkende gestileerde paard op de brug.

Waterdieren

Een van de eerste opdrachten die beeldhouwer Hildo Krop van gemeente Amsterdam kreeg, was dat van watermonsters om drie bruggen in de Leidsestraat te decoreren. Hij maakte een angstaanjagend liggend dier, met een gruwelijke bek, een hanenkam en een lange hangende snor. Die verzonnen waterdieren bevielen hem kennelijk wel, want ook voor de Piet Kramerbrug maakte hij er twee. Aan de ene kant van de brug op de Amsteldijk ligt een soort zeerob, ook weer met hangende snor, die op de golven drijft. Aan de overkant zit een nuffig kijkend watermonster. Ook brug 405, die de Stadionweg met de Hobbemakade verbindt, is gedecoreerd met een watermonster. Alle monsters zijn uitgehakt in graniet, lekker groot van formaat. Gelukkig hoefde Krop die beelden niet met de hand uit te hakken. Graniet is zo hard, dat je met alleen spierkracht niet zoveel begint. Krop was innovatief, hij gebruikte pneumatische hamers en beitels.

Leeuw

In een paar minuten wandelde Krop van zijn atelier aan de Plantage Muidergracht naar de ingang van Artis. Daar bestudeerde hij de exotische dieren van de dierentuin, zoals de tapir, de kameleon en antilopes, maar ook: de leeuwen. Als symbool van kracht verwerkte hij afbeeldingen van leeuwen in een aantal grote kunstwerken, zoals het wapen van het hoofdbureau van de politie aan de Marnixstraat. Speciaal voor toenmalig koningin Juliana maakte hij een eikenhouten bank met leeuwenparen uitgesneden in de poten. Of de koningin blij was met de bank is maar de vraag: ze heeft het in de gang van het Koninklijk Paleis op de Dam laten neerzetten, omdat het niet zou passen bij de andere meubels. Op de Vierwindstrekenbrug staan twee enorme leeuwenbeelden naast een Afrikaanse krijger, om daar het zuiden te verbeelden. Op het beeldhouwwerk dat het noorden vertegenwoordigt, heeft Krop ook dieren afgebeeld: twee gigantische walrussen.

Vier arenden

Je ziet ‘m pas als iemand je erop wijst: op de brug over de Nieuwe Achtergracht, bij de Weesperstraat, zit een visarend met een priemende blik. In 1923 maakte Krop vier van deze vogels voor de brug. Het is een stoer beeld, uitgehakt in graniet.

In de jaren zestig moest de brug worden verbreed, de mooie gietijzeren hekken en de pijlers die waren ontworpen door architect Piet Kramer werden gesloopt en de vier visarenden van Krop verdwenen in de opslag. Daar stonden ze meer dan dertig jaar te verstoffen, totdat iemand besloot dat ze toch thuishoren op de brug. Krop maakte meer adelaars, bijvoorbeeld voor de voormalige HBS in de Zocherstraat en voor een nieuwe vleugel van het voormalig raadhuis aan de Oudezijds Voorburgwal.

Honden

Het laatste beeld waar Hildo Krop aan werkte – het is zelfs niet voltooid – stelt een blinde man en zijn geleidehond voor. Hoe kwam hij op het idee om dat beeld te maken? Daar is een logische verklaring voor: de binnenplaats van het atelierterrein aan de Plantage Muidergracht stond vanaf de jaren vijftig vol met twintig hondenhokken, waar blinde mensen hun geleidehond achterlieten als ze gingen werken bij de Vereeniging tot Werkverschaffing van Hulpbehoevende Blinden. Twintig honden op een binnenplaats, wat een lawaai moet dat zijn geweest! En Hildo Krop kon er niet echt tegen protesteren, want hij huurde zijn atelier van de gemeente, die ook eigenaar was van de binnenplaats.

De mannen die elke werkdag met hun honden de straat in en uit liepen, inspireerden hem kennelijk. Hij maakte een paar keramieken beelden van mannen met stok en hond, die nu nog in het museum te zien zijn – inclusief het onafgemaakte laatste beeld.

Bronnen:

• Hildo Krop Museum, Steenwijk
• boek: Hildo Krop, stadsbeeldhouwer van Amsterdam
• boek: Hildo Krop, het dier