Renovatie met kade-fundovatie

Die naam verklapt eigenlijk al wat het is: een innovatie om de verzwakte funderingen van kademuren te ondersteunen. En dat onder het wateroppervlak. Volgend jaar gaan we deze nieuwe techniek testen met een proeftuin in de stad.

“Kade-fundovatie is niet alleen een samenvoeging van twee woorden”, vertelt Joeri Polderman, projectleider van Iv-Infra. “Het staat ook voor een samenvoeging van technieken, namelijk buispalen en groutankers.” Samen met zijn team heeft hij deze oplossing onder begeleiding van de gemeente speciaal ontworpen voor de unieke situatie van de kademuren in Amsterdam.

Hoe werkt de techniek?

“Oude kademuren staan meestal met houten palen tot in de 1e zandlaag gefundeerd, ergens 10 meter onder de bodem”, legt Joeri uit. “Tegenwoordig funderen we op de 2e zandlaag, zo’n 20 meter diep. Daar kun je nog steviger op funderen.”

De stalen buispalen in de oplossing van Iv-Infra worden vóór de voorste palenrij tot in de 2^e zandlaag geschroefd. Joeri: “Vanaf de kop van de paal komt een anker dat in een schuine lijn tussen de bestaande houten paalfunderingen door de bodem in gaat, ook tot de 2^e zandlaag. Het anker wordt diep in de bodem vastgezet met een zwaar blok van grout, een soort beton.”

Vervolgens komt er bovenop de paal een ondersteuningsconstructie. “Die bestaat uit een koppelstuk met hoekprofiel, een soort ‘handje’ dat de kademuur draagt”, legt Joeri uit.

“Voorwaarde is wel dat het metselwerk nog in redelijke staat is. De kade-fundovatie grijpt daar immers op vast. Als het metselwerk in slechte staat is, kunnen we dit vooraf versterken.”

Afstanden bepalen

Om de kademuur voldoende te ondersteunen, moeten ze een reeks van palen aanbrengen. “Hoeveel dat er zijn, kunnen we per kademuur bepalen”, aldus Joeri. “Hoe slechter de kademuur, hoe dichter we ze op elkaar zetten. Daarnaast kunnen we de techniek ook inzetten om een klein stukje kademuur te versterken, als dat alles is wat nodig is. Dan zet je gericht een aantal palen neer en laten we de rest met rust.”

Beperkte overlast

Het installeren van de oplossing veroorzaakt weinig geluidsoverlast doordat de boorpalen in de bodem geschroefd worden. En de buispalen en ankers worden bovendien vanaf het water aangebracht. “Hierdoor is de overlast door werkverkeer over de weg beperkt en kan het wegverkeer ongehinderd doorrijden”, zegt Joeri. “Tijdens de werkzaamheden sluiten we slechts een aantal omliggende parkeervakken af.”

Hoe lang gaat het mee?

De constructie zelf is gebouwd om minstens 50 jaar mee te gaan. Bovendien is al het staal, behalve de boorkop, circulair. Als de kademuur toe is aan vernieuwing en de boel op de schop gaat, kan het grootste deel van dat staal hergebruikt worden. 

Hoe lang de kade het met kade-fundovatie houdt, is van meerdere factoren afhankelijk. De oplossing vangt met name de draagkracht van de eerste rij palen op en de druk die de grond achter de kademuur op de constructie uitoefent. Maar als de achterste paal bezwijkt, of als er uitspoeling optreedt, dan biedt deze innovatie geen oplossing. 

“Wie weet kunnen we onze innovatie in zo’n geval combineren met andere oplossingen die hier wel een oplossing voor bieden”, zegt Joeri. “Maar eerst gaan we aan de slag met de proeftuin voor onze eigen oplossing. Als die succesvol is, kan het echte werk beginnen.”