skip to main content
Een beeld van een 3D puntenwolk

Sneller monitoren

30 oktober 2023

Sinds oktober monitoren we een gedeelte van de bruggen en kademuren met een nieuwe techniek: fotogrammetrie. Dit is een shelf-ready innovatie waarmee we 2 tot 3 keer zo snel kunnen werken als met de standaardtechniek van tachymetrie.

Het goed monitoren van onze bruggen en kademuren is van groot belang. Hierdoor houden we de stad veilig en weten we wanneer we waar moeten ingrijpen. Tot voor kort gebruikten we hiervoor alleen tachymetrie en waterpassing, twee technieken die weliswaar waardevolle informatie geven over de staat van de bruggen en kademuren, maar die ook zeer arbeidsintensief en duur zijn.

Puntenwolken

Bij fotogrammetrie maken we een veelheid aan foto’s van elk object. Door deze foto’s te overlappen kunnen we afstanden tussen objecten bepalen. Uiteindelijk levert dat een 3D puntenwolk op. Als we de puntenwolken van verschillende metingen vergelijken, zien we waar er verschuivingen zijn opgetreden, en dus waar er mogelijk een kademuur of landhoofd aan het verzakken, uitbuiken of anderszins aan het verschuiven is.

De nieuwe techniek wordt ingezet om 65 kademuren in de gaten te houden, die we elke 3 maanden inmeten. We doen dat voorlopig nog alleen voor de B- en C-categorie kademuren, de op één en twee na hoogste risicocategorie. Voor het A-areaal is een nauwkeuriger methode nodig. Daarvoor gebruiken we nog steeds tachymetrie en waterpassing.

Een 3D puntenwolk

Een 3D puntenwolk van de kademuur

Standaard meetmethoden

De bruggen en kademuren worden sinds een aantal jaren intensief gemonitord met behulp van tachymetrie en waterpassing. Daarbij slaan we om de 10 meter meetbouten in de kadewand. De positie van die bouten wordt ingemeten ten opzichte van een vast referentiepunt. De positie van dat punt wordt bij de eerste meting (de nulmeting) bepaald ten opzichte van het landelijk stelsel van hoogtebepaling (NAP), en het nationale coördinatenstelsel voor de bepaling van lengte en breedte (oost, west, zuid, noord).

Vervolgens worden de meetbouten om de zoveel maanden ingemeten met een baak en waterpassing voor verticale verplaatsingen, en met een tachymeter voor horizontale verplaatsingen. Op die manier kunnen we zien of de kademuur in de loop van de tijd aan het verzakken of verschuiven is. Bij een verzakking of verschuiving van meer dan 3 centimeter of een heel plotselinge verschuiving gaan we intensiever monitoren en eventuele veiligheidsmaatregelen voorbereiden.

Tachymetrie en waterpassing geven waardevolle en accurate informatie over de staat van de bruggen en kademuren, maar ze zijn die ook zeer arbeidsintensief en duur. Daarom passen we ze alleen toe op de meest risicovolle 10% van alle bruggen en kademuren. Innovatieve technieken als fotogrammetrie zijn dan ook zeer welkom om de capaciteit van onze monitoring uit te breiden en tegelijkertijd de kosten te drukken.

2 tot 3 keer zo snel

“Met fotogrammetrie kunnen we buiten in het veld 2 tot 3 keer zo snel werken als met de traditionele technieken”, zegt technisch manager monitoring Ronald Damen. “Dat betekent dat we een groter deel van het areaal kunnen dekken tegen flink lagere kosten per kademuur. Daarnaast zijn er concrete plannen voor verdere optimalisatie van het proces, om het nog efficiënter te maken.”

Behalve voor het bewaken van de bruggen en kademuren, kijken we ook of we fotogrammetrie kunnen inzetten als vervanging van duikinspecties. Dat betekent dat we niet meer standaard een duikonderzoek doen om de conditie van een kadefundering onder water vast te stellen. Pas als we in onze monitoring zien dat de kade in beweging is, gaan we verder onderzoek doen. Zo besparen we veel geld.

We breiden de toolkit van onze monitoring verder uit

Met onze standaardmethoden voor monitoring kunnen we maar een beperkt aantal bruggen en kademuren tegelijk monitoren. Door te innoveren willen we grotere gedeelten van de stad beter in de gaten houden, tegen lagere kosten. Bovendien kunnen we met een goede en dekkende monitoring ook dure duikonderzoeken gerichter inzetten. Ook daar besparen we weer veel geld mee.

De afgelopen jaren hebben we daarom ingezet op de ontwikkeling van nieuwe technieken. Een aantal van de oplossingen die we samen met verschillende commerciële partners hebben ontwikkeld zijn:

  • Satellietinformatie:
    Met satellieten kun je de stad snel en heel frequent in beeld brengen. Een satelliet komt immers elke 11 dagen voorbijzeilen. Het vergt wel kennis en techniek om de satellietdata correct te interpreteren. Hierdoor zijn de satellietdata nu nog vooral inzetbaar als eerste indicatie. Vervolgonderzoek kan dan uitwijzen of er iets aan de hand is en wat.

  • Inclinatiesensoren:
    Met deze techniek meet je de verandering in de hoek van een muur. Zo kun je bij vaste bruggen zonder koppelvloer monitoren of de landhoofden van zo’n brug langzaam onderuit zakken.

  • Varende laserscanner:
    Iv-Infra ontwikkelde een laserscanner die al varend de x,y,z-coordinaten van kademuren kan inscannen en zo deformaties kan bepalen. Hoewel deze methode veel voordelen biedt, is er ook nog een behoorlijke inspanning nodig om haar door te ontwikkelen. Daarom zetten we voorlopig in op fotogrammetrie, wat een vergelijkbare technologie is.

Deel uw mening