skip to main content
Boren van gaatjes in beton achter metselwerk

Mooi metselwerk man!

22 november 2023

Als we een nieuwe kademuur bouwen, moet die natuurlijk robuust en veilig zijn. Maar hij moet ook harmoniëren met de historische omgeving van de stad, en liefst ook nog bijdragen aan de flora en fauna rond de kade. Hoe we dat doen, dat leest u hier.

Jacob Catskade

Aan de Jacob Catskade bouwden we 260 meter kademuur met een mix van moderne en traditionele technieken. De constructie is een traditionele, betonnen L-wand die ter plekke is gestort.

Een overzicht van de droge bouwkuip waarin de L-wand is gestort

Aan de Jacob Catskade bouwen we de kademuur vanuit een droge bouwkuip

De stenen metselen we vanuit een droge bouwkuip in steens kruisverband. Dat betekent dat we een laag met steeds twee stenen achter elkaar metselen, met de lange kant evenwijdig aan de gracht, en daarbovenop een laag met de stenen een kwartslag gedraaid, met de kopse kant evenwijdig aan de gracht.

Varens en planten

De stenen zijn met twee soorten mortel gevoegd en gestreken: een harde soort voor onder water en een zachtere variant met veel kalk voor boven water. Hierdoor hebben varens en andere muurplanten meer kans om hier te groeien en te bloeien. Bovendien wordt er een uitsparing gecreëerd tussen de bovenste stenen van de muur en de deksteen, zodat er ruimte is voor planten om in te groeien.

Moderne snufjes

In de nieuwe kade zitten ook een aantal moderne snufjes verborgen. Zo zijn de waterputten niet van traditioneel metselwerk, maar 3D-geprint. Hier lees je er meer over.

Medewerkers in werkkleding kijken hoe de 3D- geprinte waterput op de juiste plek gehesen wordt.

De 3D- geprinte waterput wordt op de juiste plek in de kade gehesen

 Het Singel

Aan het Singel hebben we een heel nieuw type kademuur gebouwd. We hebben een rij buispalen in de grond geschroefd,  en daarop voorgemetselde betonnen schorten gemonteerd. Dat kan direct vanaf het water, het is niet nodig om een droge bouwkuip te maken. Al met al scheelt dat veel extra werk en tijd.

Meerdere werkmannen zijn bezig op de nieuwe kademuur van Het Singel. Ze werken hierbij vanaf het water en de kade.

Aan het Singel werken we zonder droge bouwkuip, direct vanaf het water

De schorten zijn op een externe locatie gefabriceerd. Het metselwerk is kwartsteens in kruisverband in het beton gestort en met de hand  afgevoegd. Kwartsteens betekent dat er een halve dikte baksteen is gebruikt. Desondanks zijn de schorten robuust genoeg en bestand tegen aanvaringen

We hebben hier twee verschillende stenen gebruikt. Een paarse standaardsteen, het zogenaamde broodje van de bakker, en een tweede, lichtere steen die daar goed bij past. De stenen worden tot 50 centimeter onder de waterlijn, de zogenaamde splash line afgemetseld.

Duurzaamheid

Natuurlijk is er ook hier aan duurzaamheid gedacht. Net als bij de Jacob Catskade bevat de mortel veel kalk. Daardoor gedijen muurvarens en andere plantjes er goed. Onderaan de schorten zitten visstenen, waar kleine visjes kunnen schuilen en paaien. En tussen de bovenkant van het schort en de deksteen komt een loze ruimte waar plantjes kunnen groeien.

Totaalbeeld van de werkzaamheden aan Het Singel

De nieuwe kademuur aan het Singel is opgebouwd uit voorgemetselde betonnen schorten die op een rij buispalen zijn gemonteerd

Historische kademuren

Sinds 2010 staat de zeventiende-eeuwse grachtengordel van Amsterdam op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Dit heeft invloed op de manier waarop we kademuren vervangen.

Uitgangspunt is dat de nieuw te bouwen kademuren passen in het beschermde stadsgezicht van Amsterdam. Dus met de look en feel van de oude kades

Die look en feel grijpt terug naar het beeld van de kademuren zoals dat in de historische binnenstad in de late 19e eeuw en 20e eeuw tot stand is gekomen. Dat betekent bijvoorbeeld dat we de kademuur optrekken uit hardgebakken bakstenen die we afdekken met een natuurstenen zerk. En dat we niet voor één kleur steen kiezen, maar per kademuur de kleur zoveel mogelijk  afstemmen op het oorspronkelijke palet.

Om ervoor te zorgen dat alle nieuw te bouwen kademuren aansluiten op het historische stadsgezicht is er een Beeldkwaliteitsplan Kademuren opgesteld. De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit, voorheen de Welstandscommissie, ziet erop toe dat we de richtlijnen van dit plan naleven.

Deel uw mening

Bekijk ook