Grimburgwal: bodemerosie
Het instorten van de Grimburgwal nu 5 jaar geleden had meerdere oorzaken. De belangrijkste was waarschijnlijk de bodemerosie die daar had plaatsgevonden. Een fenomeen dat we inmiddels in kaart hebben en aanpakken.
Bodemerosie onder water betekent dat de bodem uitspoelt en steeds dieper wordt. We noemen het ook wel ontgronding. Bij de Grimburgwal was die ontgronding extreem. Waar de eerste rij palen onder de kademuur stond was de bodem zo’n 1,5 meter dieper dan normaal. In combinatie met de slechte staat van de kadeconstructie was dit de belangrijkste oorzaak van het instorten van de kade.
Scherpe bocht
De oorzaak van die ontgronding was het vaarverkeer, vooral rondvaarboten die daar een scherpe bocht moeten maken om onder de brug door de Oudezijds Voorburgwal op te kunnen varen. Daarom maken ze op dat punt fors gebruik van hun boegschroef. In de loop van de tijd is hierdoor steeds meer van de bodem voor en onder de kademuur weggeslagen.
Oorzaken instorten kade Grimburgwal
Het instorten van de Grimburgwal was een samenloop van omstandigheden. De erosie van de bodem was één van de oorzaken, maar ook de lichte constructie speelde een rol. Er rijdt hier geen verkeer over de kade en die was daar dan ook niet op gebouwd. Maar tijdens een verbouwing in 2014 is de kade wel tijdelijk gebruikt voor opslag van zwaar bouwmateriaal en sloopafval. Het gewicht hiervan is aanzienlijk hoger dan de normale belasting door fietsers en voetgangers. Op foto’s van februari van dit jaar is te zien dat de kade aan het vervormen was waardoor het straatwerk los kwam te liggen. Het straatwerk is in mei van dit jaar hersteld. Een zwakke kade waarachter straatzand door trillen inklinkt, kan meer gaan vervormen.
Ook botsten hier regelmatig boten tegen de kade. Hiervoor is jaren geleden al wrijfhout tegen het metselwerk bevestigd. Bij het omkeren van de vaarrichting botsten boten weer op een andere plek tegen de kade, waardoor nieuwe schades aan het metselwerk zijn ontstaan.
Enkele weken voor de kade instortte ontstonden er ook nog problemen bij de hemelwaterafvoer. Het is waarschijnlijk dat er verzakkingen van de kade waren waardoor de afvoerpijp is losgekomen. Hierdoor konden sinkholes ontstaan.
Matten en stortstenen
Dit was de eerste keer dat ontgronding van de bodem rond de funderingspalen tot de instorting van een compleet stuk kade leidde. Er waren eerder wel grote zinkgaten ontstaan, maar niet met zulke grote gevolgen. Om te voorkomen dat het nog een keer voorkomt, hebben we de bodem in risicogebieden, zo’n 110 kilometer kademuur, in kaart gebracht met sonar. Op basis van die metingen weten we nu wanneer we waar moeten ingrijpen. Dat doen we met matten en stortstenen. Die houden de grond vast, net als bij dijkverzwaringen. Zo beschermen ze de bodem tegen de impact van stromingen en boegschroeven.
Vervanging Grimburgwal
De kade van de Grimburgwal is direct na het instorten versterkt. In 2026 gaan we de kademuur vervangen. Die vervanging is onderdeel van een complex project, waarbij we een aantal kademuren en bruggen in het gebied herstellen. Sinds augustus zijn we al bezig met de voorbereidingen hiervoor, onder meer met de vervanging van kabels en leidingen in het gebied.
-
BodembeschermingTechniek
2
-
Zo houden we het veiligStad
1
-
Zware jongensHistorie
Deel jouw mening