Zo houden we het veilig

Het veilig houden van de kademuren begint met het monitoren. Zo houden we in de gaten of en waar de kademuur aan het bewegen is, en hoeveel. Is de verschuiving of verzakking meer dan 3 cm? Dan gaan de alarmbellen af en wordt de kademuur intensiever gemonitord. Blijkt uit de metingen dat de verschuiving of verzakking doorzet of zien we plotselinge veranderingen, dan is het tijd om in te grijpen.

Een paar jaar geleden plaatsten we bij een verschuiving of verzakking van de kademuur al snel een tijdelijke damwand om de kademuur te verstevigen. Het grote voordeel van zo’n damwand is dat de straat weer bereikbaar is, maar er zijn ook grote nadelen.

Minder damwanden

De roestbruine stalen platen zien er niet bepaald fraai uit, het is een dure oplossing, en als zo’n damwand eenmaal is geplaatst kunnen we de kademuur meestal niet meer renoveren. We moeten hem dan na verloop van tijd slopen en vervangen. Dat komt doordat je bij het verwijderen van een tijdelijke damwand de bestaande kademuur door trillingen te veel beschadigt. En dat is jammer, want een kademuur renoveren is sneller en goedkoper dan een nieuwe kademuur bouwen.

Keuze aan veiligheidsmaatregelen

Maar als we liever geen damwanden willen, wat kunnen we dan wel doen? Eigenlijk is het antwoord heel simpel: het gewicht van de kademuur halen. Dat kan door parkeervakken voor auto’s af te sluiten, zwaar vrachtverkeer te beperken of te verbieden, of zelfs alle autoverkeer te verbieden.

Zo hebben we in de binnenstad van Amsterdam een zone zwaar verkeer ingesteld: vrachtverkeer boven de 7,5 ton moet een ontheffing hebben, en vrachtverkeer dat zwaarder is dan 30 ton moet kunnen aantonen dat de lading ondeelbaar is en dat er geen lichtere alternatieven zijn. Alleen dan kan er voor een specifieke route mogelijk een ontheffing worden verleend.

Op plekken waar kademuren heel slecht zijn geldt een beperking van 7,5 of zelfs 3,5 ton. Dat betekent dat er geen vrachtverkeer door kan. En op een paar plekken in de stad hebben we al straten volledig afgesloten van auto’s en vrachtwagens, bijvoorbeeld op de Leliegracht en de Brouwersgracht.

Afsluiten of toch een damwand?

Dat laatste klinkt als een simpele oplossing, maar vergeet niet dat het beperken van het gewicht of het afsluiten van een kademuur behoorlijk wat impact heeft op de stad. Er is namelijk minder ruimte voor het verkeer, hierdoor moeten auto’s en vrachtwagens omrijden. Voor ondernemers en horeca betekent dit dat ze moeten zoeken naar alternatieve manieren om zich te bevoorraden. En ook het ophalen van vuilnis moeten we op alternatieve manieren regelen.

Alleen als er zwaarwegende redenen zijn om de kade open te houden voor het verkeer, plaatsen we een tijdelijke damwand. Hierbij proberen we de damwand zo te plaatsen dat we hiermee direct een droge bouwkuip kunnen maken als we de kade gaan vervangen. Daarmee besparen we weer tijd en geld.

Da Costakade

Terug naar de Da Costakade. Al in 2022 zijn hier de eerste veiligheidsmaatregelen genomen. Het gewicht op de kade is verminderd door het opheffen van parkeervakken en er kwam een verbod voor verkeer boven de 30 ton. Dit leek goed te gaan, tot eind 2023 ineens uit monitoring bleek dat een gedeelte van de kademuur meer verzakte dan voorspeld.

Om de kademuur veilig te stellen is dit gedeelte van de kademuur voorlopig afgesloten voor verkeer en gaan we de kademuur versterken met een veiligheidsconstructie. Voordat die geplaatst kan worden, zijn de vier woonboten die aan dit rak lagen verplaatst naar een tijdelijke locatie. En dat is, met heel veel geduld, creativiteit en doorzettingsvermogen, afgelopen week gelukt.