skip to main content

En hij staat!

Duurzaamheid

Video

14 december 2023

Bij het kadevernieuwingsproject aan de Prinsengracht hebben we een grote 60-jarige iep verplant. De beschermwaardige boom is door twee kranen van zijn plek gehesen en heeft 75 meter verderop aan hetzelfde rak een nieuwe plek gekregen.

Al voor het eerste daglicht gaat de operatie van start. Twee grote kranen worden in positie gereden, aan weerszijden van de boom. Ertussen komt een evenaar te hangen, die de kranen met elkaar en via een aantal stroppen met de boom verbindt.

Een gelukkige iep

Langs de kade aan de overkant loopt het inmiddels al behoorlijk vol met toeschouwers. Waaronder ook boomspecialist Hans Kaljee van de gemeente Amsterdam. “Deze boom is echt een geluksvogel”, vertelt hij. “Van de 100 bomen van deze omvang die we willen verplanten, gaat het bij 95 niet lukken, om allerlei redenen.”

Ondertussen wordt de boom uitgehesen, rechtop op een dieplader geplaatst en vastgezet met spanbanden. Een van de kranen wordt weggereden, de trekker wordt aangekoppeld, en de boom schuift vloeiend langs de gevel van het voormalig Paleis van Justitie richting de brug in de Leidsestraat. Waar het ondertussen ook al behoorlijk vol loopt met bewoners en bezoekers die zich verbazen over het bizarre schouwspel dat zich hier voor hun ogen voltrekt.

Een boomspecialist maakt de iep gereed voor verplanting. Om de iep heen zijn de dieplader en een van de kranen zichtbaar.

De iep wordt in positie gebracht voor de verplanting

Gaat ie erin? Of gaat ie eruit?

‘Tjonge, wat gebeurt hier?’, klinkt het van alle kanten. En ‘Wat een operatie!. Maar het meest hoor je ‘Gaat ie erin of gaat ie eruit?’, gevolgd door ‘Wat goed dat hij hier blijft!’

Inmiddels loopt het richting 4 uur in de middag. De boom hangt nog aan de kranen en kan in positie worden gebracht om op zijn nieuwe plek te worden ingehesen. Uiteindelijk is het nog best een klus om de boom recht, op de juiste diepte en hart op hart met de kadelijn in het gat te manoeuvreren. 

Het is ongekend!

Na een poging of 10 lukt het uiteindelijk rond een uur of 5 om de boom op z’n plek te krijgen en te beginnen met het zekeren. Een uur later, rond 6 uur, gaan de stroppen van de 2 kranen definitief los en kunnen we met recht zeggen: ‘Hij staat! Het is ongekend!’

Bomen verplanten

Als we een kademuur vervangen en de bomen staan te dicht op de kade, dan is verplanten de enige manier om ze te behouden.  We maken altijd een zorgvuldige afweging om bomen te kappen of te behouden. We maken daarbij eerst onderscheid tussen beschermwaardige bomen en andere bomen.

Beschermwaardige bomen zijn bomen met monumentale of beeldbepalende status. Zoals deze iep aan de Prinsengracht. Door de omvang van deze bomen is vervoer over de weg of het water niet mogelijk. Vanwege hun beschermwaardige status onderzoeken we wel zorgvuldig alle mogelijkheden om de boom te behouden. Zoals verplanting binnen hetzelfde rak.

Maar ook dat is veel vaker niet mogelijk dan wel. Dat heeft verschillende oorzaken. Bijvoorbeeld dat de boom in slechte conditie is, of dat er te veel kabels en leidingen door het wortelpakket lopen en ze daardoor niet met een voldoende grote kluit verplant kunnen worden.

We kunnen bomen op verschillende manieren verplanten: naar een andere plek aan dezelfde kade, een plek aan een andere kade,  of naar de bomencamping. In de laatste twee gevallen mogen de kroon en het wortelpakket van de boom niet te groot zijn, anders kunnen we  hem niet vervoeren. Obstakels als bruggen, viaducten, bovenleidingen en krappe bochten maken het transport van zo’n grotere boom dan onmogelijk.

Bomen die naar de bomencamping gaan, worden in een schuit gehesen en over het water vervoerd naar de Minervahaven. Daar worden ze gelost en vervolgens verplant in voedingsrijke grond op een nabijgelegen veld. Ze blijven daar staan tot ze weer kunnen terugkeren naar hun oude stek op de kade, of naar een andere locatie in de stad.

Deel uw mening