Wat brengt 2024 voor herstel bruggen en kademuren?

Kademuren

De projecten waarmee we al bezig zijn en die we in 2024 afronden, zijn onder meer de renovatie van een stuk kade aan de Binnenkant, en de vervanging van kademuren aan de Brouwersgracht, de Lijnbaansgracht en de Nieuwe Herengracht. De kademuren die we dit jaar en de jaren daarna gaan vervangen, liggen voornamelijk in vier gebieden: het Wallengebied, de Leidsepleinbuurt, de Westelijke Grachtengordel en de Da Costakade.

Bruggen

Verder gaan 4 bruggen het komende jaar in voorbereiding, en wordt er 1 brug gesloopt en vervangen: brug 627 in Slotermeer, tussen de Antony Moddermanstraat en de Ruys de Beerenbrouckstraat. De bruggen in voorbereiding zijn de Paulusbroedersluis en brug 218  in de Oudezijde, en brug 295 en de Snoekjesbrug in de Lastage. We verwachten deze 4 bruggen in 2025 of 2026 te kunnen gaan vervangen.

Innovaties

Naast het herstel van de bruggen en kademuren werken we ook gestaag verder aan de doorontwikkeling van innovaties waarmee we tijd en kosten besparen, en minder overlast veroorzaken.

Renovatie

Zo passen we aan de Waalseilandsgracht voor het eerst een methode toe om een kademuur te renoveren in plaats van volledig te slopen en vervangen. Dat doen we met groutinjectiepalen, waarmee we de kademuur voor minstens 30 jaar (maar misschien nog veel langer) weer op orde brengen. Het mooie is dat je er niks van ziet als het werk klaar is. Ondertussen werken we hard door aan nog 3 van zulke renovatiemethoden: buoycrete, bio-cementatie en de kadefundovatie.

Vervanging kadeconstructies

Maar er zijn nog genoeg kadeconstructies waarbij we zulke methodes niet kunnen toepassen: die moeten we volledig vervangen. Daar hebben we de afgelopen jaren 3 slimme, nieuwe en innovatieve methoden voor ontwikkeld waarmee we het werk sneller kunnen doen, voor minder geld en met minder hinder voor de omgeving. Alle 3 deze methoden draaiden afgelopen jaar een pilot op een echte Amsterdamse kademuur. 1 is er al afgerond, de andere 2 ronden we dit jaar af. Het ziet ernaar uit dat we deze 3 methoden de komende jaren veelvuldig gaan inzetten.

Onderzoek en beoordeling

Tegelijkertijd kunnen we de bruggen en kademuren ook steeds beter beoordelen. Door gedegen wetenschappelijk onderzoek hebben we veel meer inzicht in hoe sterk ze nog zijn en hoe lang ze nog meekunnen voordat we moeten ingrijpen. En dat inzicht groeit nog steeds, bijvoorbeeld door onderzoek dat we doen naar de werkelijke verkeersbelasting op de Amsterdamse bruggen en kades. We verwachten dat we de resultaten daarvan dit jaar gaan meenemen in onze beoordelingen. Net als bij de andere onderzoeken is al duidelijk dat de resultaten positief uitvallen. Dat wil zeggen: er is minder zwaar verkeer dan waarmee we tot nu toe rekening moeten houden. We hoeven dus minder snel in te grijpen met veiligheidsmaatregelen of herstel.

Monitoring

Die veiligheid houden we ook beter dan ooit in de gaten met onze periodieke metingen. Dit noemen we monitoring. We maken het komende jaar niet alleen gebruik van tachymetrie en fotogrammetrie, maar ook van satellietmetingen en inclinatiesensoren.

Bomen

Tot slot hebben we ook steeds meer mogelijkheden om bomen te behouden, groen te stimuleren en duurzamer te werken. We kunnen meer bomen behouden door er met nieuwe vervangingsmethoden omheen te werken. Bomen die bij het herstel niet op de kade kunnen blijven staan, verplanten we als dat mogelijk is.

Meer groen

Ook voor meer groen en meer biodiversiteit hebben we de mogelijkheden fors uitgebreid. Met allerlei slimme vondsten om van Amsterdam een natuurinclusieve stad te maken, voor mens en dier. Denk aan vleermuiskasten onder bruggen, ingebouwde visstenen onderaan kademuren en inkepingen voor allerlei varens aan de bovenkant. In het Handboek natuurinclusief bouwen dat binnenkort verschijnt, staan nog veel meer van dit soort slimme en toch simpele ideeën.

Duurzaamheid

Duurzamer werken doen we onder meer door elektrisch te werken en vervoeren en door minder staal en beton te gebruiken. Dat laatste kan bijvoorbeeld door zonder bouwkuip direct vanaf het water te werken, en door hergebruik van de damwanden die we gebruiken voor veiligheidsmaatregelen.

Het blijft spannend

Ondanks al deze positieve ontwikkelingen blijft het een spannende opgave om de bruggen en kademuren te herstellen zonder dat de leefbaarheid en bereikbaarheid in het geding komen. Dat zagen we net voor het nieuwe jaar nog, toen een deel van de kademuur aan de Da Costakade zo snel achteruit bleek te gaan dat we moesten ingrijpen. Een deel van de kade hebben we afgesloten voor autoverkeer, en vier woonboten worden zo spoedig mogelijk verplaatst. In de tussentijd wordt de kademuur meerdere malen per week geïnspecteerd en elke twee weken gemonitord.

Herstel van ons erfgoed

Het is niet uitgesloten dat we ook komend jaar worden geconfronteerd met kademuren die plots snel achteruitgaan. Belangrijkste is dat we dit goed blijven monitoren, zodat we kunnen ingrijpen als dat nodig is. Ondertussen gaan we voortvarend verder met de ontwikkeling en inzet van nieuwe innovaties, en een zo efficiënt mogelijk herstel van ons erfgoed.